خطر چاقی برای نوزادان بزرگ متولد شده از مادران مبتلا به دیابت، سه برابر بالاتر است

13 نوامبر 2018 - تحقیقات جدید منتشر شده در مجله ی دیابتولوژی (مجله انجمن اروپایی مطالعات دیابت یا(EASD  نشان می دهد که احتمال چاق شدن کودکان متولد شده از مادران مبتلا به دیابت بارداری که در هنگام تولد بزرگ تر از سن حاملگی ( LGA ) هستند، حدود سه برابر بیشتر از کودکان متولد شده از مادران بدون دیابت با اندازه طبیعی است. این مطالعه توسط دکتر Padma Kaul  (از گروه پزشکی، دانشگاه آلبرتا در ادمونتون کانادا) و همکارانش انجام شده است.
چندین علت برای اضافه وزن یا چاقی در دوران کودکی وجود دارد. تحقیقات نشان داده است احتمال اضافه وزن یا چاقی برای کودکانی که در هنگام تولد بزرگتر از حد معمول هستند در دوران کودکی بیشتر است. وزن مادر، وزن قبل از بارداری و میزان اضافه وزن در طول بارداری و وضعیت دیابت مادران در دوران بارداری، عوامل خطر برای داشتن نوزادان LGA است. با این حال، در مورد تاثیر نسبی LGA  و دیابت مادران در دوران بارداری بر اضافه وزن یا چاقی در اوایل دوران کودکی، اطلاعات کمی، موجود است.
در این مطالعه، محققان اطلاعات مربوط به 81،226 کودک متولد شده از ژانویه 2005 تا اوت 2013 را تجزیه و تحلیل کردند. تقریبا تمام مادران در منطقه کالگری در استان آلبرتای کانادا، با نسبت کمتری از دیگر نقاط این کشور، اقامت داشتند. داده های مربوط به قد و وزن این کودکان پیش از مدرسه (سنین 4 تا 6 سال)، واکسیناسیون کودکان بین ژانویه 2009 تا اوت 2017 و همچنین وضعیت تغذیه ی آنها با شیر مادر در 5 ماه اول زندگی، با اطلاعات مربوط به بستری شدن مادر و پرونده های سرپایی و داده های ثبت شده در هنگام تولد با هم مرتبط و بررسی گردید.
کودکان در شش دسته بر اساس وضعیت دیابت مادران در دوران بارداری (بدون دیابت، دیابت حاملگی یا دیابت پیش از بارداری) و وزن تولدشان (مناسب برای سن حاملگی AGA یا بزرگتر از سن بارداریLGA ) گروه بندی شدند. از معیارهای WHO برای شناسایی کودکان دارای اضافه وزن یا چاق استفاده شد. 69506  کودک در گروه مادران بدون دیابت وAGA (گروه کنترل)، 5926 کودک در گروه مادران بدون دیابت و  LGA، 4563 نفر در گروه دیابت حاملگی و  AGA، 573 نفر در گروه دیابت حاملگی و LGA، 480 کودک در گروه دیابت پیش از بارداری و AGA و 178 کودک در گروه مادران مبتلا به دیابت پیش از بارداری و LGA قرار گرفتند.در تجزیه و تحلیل داده ها مشخص گردید که نرخ چاقی و یا اضافه وزن در سن پیش دبستانی، از 21 درصد در گروه کنترل تا 43 درصد در گروه دیابت بارداری با نوزادان LGA مشاهده می شود. همچنین میزان اضافه وزن یا چاقی در گروه دیابت پیش از بارداری و LGA برابر 36 درصد و در گروه بدون دیابت با LGA برابر با 35 درصد گزارش شد. محاسبات آماری نشان داد که خطر ابتلا به اضافه وزن و چاقی در کودکان گروه دیابت بارداری با LGA در مقایسه با گروه کنترل(بدون دیابت با وزن تولد مناسب) 2.79 برابر است. در گروه مبتلا به دیابت پیش از بارداری و LGA و در گروه بدون دیابت با LGA ، این خطر در مقایسه با گروه کنترل دو برابر است که به وضوح نشان می دهد LGA به عنوان عامل خطر مستقل بر اضافه وزن و یا چاقی در کودکی تاثیر می گذارد.
تجزیه و تحلیل بیشتر نشان داد که LGA به تنهایی 39 درصد از خطر ابتلا به چاقی در کودکان را به خود اختصاص داده است که بسیار بالاتر از دیابت بارداری مادر (16 درصد) به تنهایی و دیابت پیش از بارداری به تنهایی (15 درصد) است. سهم خطر برای دیابت بارداری همراه با  LGA و دیابت پیش از بارداری همراه با LGA  به ترتیب 50٪ و 39٪ بود.
هنگامی که دانشمندان گروه دیابت پیش از بارداری را به زیر گروههای دیابت نوع 1 و 2 تقسیم کردند، شیوع اضافه وزن و چاقی در کودکی برای گروه دیابت نوع 1 با AGA برابر با 21 درصد، در گروه دیابت نوع 1 با LGA برابر با 31 درصد، در گروه دیابت نوع 2 با AGA برابر با 27 درصد و در گروه دیابت نوع 2 با LGA برابر با 42 درصد محاسبه شد.
نویسندگان توضیح دادند LGA در هنگام تولد یک عامل بالقوه ی قابل تغییر است و این مطالعه نیاز به درک بهتر عوامل مرتبط با بروز آن را برای ارائه ی راهکارهایی بمنظور کاهش میزان اضافه وزن و چاقی کودکان پر رنگ تر نمود. نویسندگان معتقدند LGA ممکن است یک نشانگر جایگزین برای دو متغیری باشد که در این مطالعه اندازه گیری نشده اند: وزن مادر (اضافه وزن مادر قبل از بارداری یا افزایش وزن بیشتر در طی حاملگی) یا کنترل گلایسمیک در دوران بارداری.
آنها می گویند: مطالعه ما نشان می دهد که سهم LGA در بروز اضافه وزن دوران کودکی بیش از دیابت مادر در دوران بارداری است. ما امیدواریم که این یافته ها در کمپینهای بهداشتی برای توصیه به زنانی که قصد بارداری دارند، درست مانند توصیه به ترک سیگار، الکل و تغییر سایر شیوه های زندگی ناصحیح، بیان شود، زیرا وزن زنان قبل از بارداری، افزایش وزن در طی بارداری و کنترل قند خون در دوران بارداری ممکن است تأثیر قابل توجهی بر سلامت آینده ی فرزندان داشته باشد.
تغذیه با شیر مادر در پنج ماه اول زندگی، احتمال اضافه وزن یا چاقی در دوران کودکی را به طور کلی و در همه گروهها به جز دو گروه- شامل گروه دیابت حاملگی و LGA و گروه دیابت پیش از بارداری و LGA (هر دو نوع دیابت 1 و 2 )،- در حدود 25 درصد کاهش می دهد.نویسندگان می گویند: حفاظت از کودک در برابر چاقی، بوسیله ی تغذیه ی نوزاد با شیر مادر، در گروه دیابت بارداری با LGA و گروه های دیابت پیش از بارداری با LGA  دیده نمی شود. اگر آنطور که ما تصور می کنیم LGA  نشانه ای از کنترل ضعیف قند خون در طول بارداری باشد، به تحقیقات بیشتری برای بررسی تاثیر افزایش گلوکز و انسولین در شیر مادران مبتلا به دیابت، بر خطر ابتلای کودکان به اضافه وزن و چاقی باید انجام شود. برای دریافت اطلاعات بیشتر به مقاله ی اصلی در آدرس زیر مراجعه کنید:

Padma Kaul et al, Association between maternal diabetes, being large for gestational age and breast-feeding on being overweight or obese in childhood, Diabetologia (2018). DOI: 10.1007/s00125-018-4758-0

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2018-11-large-babies-born-mothers-diabetes.html